Zjazd rozpoczęto od wspólnie zaśpiewanej kolędy „Bóg się rodzi”. Abp Tadeusz Wojda w słowie wstępnym zwrócił uwagę na serca wierzących wypełnione radością w okresie Bożego Narodzenia z faktu narodzin Syna Bożego, który stając się człowiekiem przyjął ludzką naturę. „Eucharystia jest żywym Ciałem Chrystusa, obecnością w Jego Ciele – to tajemnica, która swoje źródło znajduje we Wcieleniu i narodzinach Jezusa Chrystusa. I chociaż serce wierzących jest przepełnione tą tajemnicą, to jest jeszcze potrzeba przybliżenia się do niej poprzez pogłębioną refleksję nad bliskością Boga w Eucharystii” – podkreślił Arcybiskup.

Abp Wiktor Skworc, wprowadzając w temat referatu „Aktualność sakramentu Eucharystii w duszpasterstwie” odwołał się do źródeł biblijnych Eucharystii, podkreślając, że każda Eucharystia jest powrotem do Wieczernika – do słów i gestów Jezusa Chrystusa sprawującego Ostatnią Wieczerzę z Apostołami, nie wyłączając przesłania: „to czyńcie na moją pamiątkę”. To wezwanie Jezusa jest ciągle aktualne i zachęca biskupów, prezbiterów, ale też i wiernych świeckich do podtrzymania świadomości i pogłębienia wiary w Jego realną obecność pod postaciami eucharystycznymi. Ma ono przyczyniać się do bardziej świadomego udziału w tajemnicy Eucharystii, jak też sprzyjać pogłębionej świadomości w rzeczywistą obecność Jezusa Chrystusa pod postaciami chleba i wina. Sprzyjającą postawą w odniesieniu do tego wielkiego misterium wiary jest postawa zachwytu, zdziwienia i jednocześnie pokory i służby wobec daru obecności Boga w znaku eucharystycznym.

Mandat misyjny, który otrzymali Apostołowie dotarł do czasów współczesnych, w których istnieje ciągła potrzeba gromadzenia wspólnoty wiernych wokół Eucharystii. Pierwotny Kościół wyznawał wiarę w Eucharystię, później rozpoczęło się jej wyjaśnianie i próba rozumowej interpretacji. Potrzeba teologii Eucharystii i uprawianej wokół niej hermeneutyki nie może przysłonić innej, podyktowanej pragnieniem przybliżenia się do niej poprzez akt osobistej wiary w realną obecność Jezusa w Eucharystii.

W doświadczeniu żywej obecności Jezusa Chrystusa w Eucharystii, jak też w budowaniu osobistej z Nim relacji – zdaniem Abp. Skworca – ma pomóc permanentny wysiłek formacyjny zarówno ze strony duchownych, jak i świeckich. Wysiłek ten ma zaowocować wspólnotą Kościoła w jedności z Chrystusem. Aby do tego doszło, Arcybiskup przypomniał o potrzebie formacji liturgicznej osób duchownych i świeckich. Ważnym elementem tej formacji jest troska o duchowość eucharystyczną i dbanie o piękno celebracji liturgii.

Podkreślił potrzebę organizowania kursów eucharystycznych na poziomie diecezjalnym i parafialnym dla lektorów, kantorów, służby liturgicznej ołtarza i osób zaangażowanych w jej sprawowanie. Ważnym elementem jest przepowiadanie eucharystyczne i katechezy mistagogiczne, które ukazywałyby wiernym znaczenie obrzędów, związki tajemnicy celebrowanego obrzędu z powinnością misyjną, a więc konkretnym świadectwem życia. Ważne są także cykliczne spotkania formacyjne z dziećmi przystępującymi do I Komunii świętej i ich rodzicami, z kandydatami do bierzmowania i całą służbą liturgiczną włączającą się do celebracji eucharystycznych. Istotne są celebracje I czwartków miesiąca z włączeniem modlitwy o powołania i za powołanych, orientowanie rekolekcji na Eucharystię, pielęgnowanie 40-godzinnych nabożeństw, pozostawianie otwartych kościołów do prywatnych nawiedzeń i adoracji, jak też organizowanie adoracji wieczystych, troska o porządek i czystość szat, naczyń i piękno oprawy liturgicznej. „Atrakcyjność Eucharystii zawiera się w tym, że człowiek odnajdzie siebie w osobistej relacji z żywym Bogiem – ukrytym pod postaciami chleba i wina a może to osiągnąć jeżeli celebrans będzie zaangażowany w jej sprawowanie, jeżeli będzie swoją modlitwą przy celebracji eucharystycznej przyczyniał się do utrzymania komunii" – mówił Abp Skworc.

Po wystąpieniu prelegenta miała miejsce ożywiona dyskusja, której podsumowania dokonał Abp Tadeusz Wojda. Metropolita Białostocki stwierdził, że każda wspólnota parafialna winna celebrować z wiarą Eucharystię dbając o jej piękno i osobiste zaangażowanie.

Na zakończenie spotkania biskupi udzielili wszystkim uczestnikom spotkania pasterskiego błogosławieństwa na nowy 2020 rok. Wspólnie zaśpiewano kolędę „Wśród nocnej ciszy".