Nawiązując do tematu konferencji abp Ozorowski podkreślił, że prawdziwy świadek wiary przekazuje innym to, co sam przeżył i doświadczył. Zauważył, że we współczesnym świecie wiara jest „niezbyt chodliwym towarem”, a wielu chrześcijan jest obojętnych lub mało zaangażowanych w sprawy Kościoła. „Co prawda w mediach coraz więcej dyskutuje się o sprawach z pogranicza wiary lub nawet o samej wierze, ale wielu mówi, że to nie dla nich lub ich nie dotyczy. A duchowość chrześcijańska i misyjność muszą wynikać z ludzkiego «głodu» Boga” – stwierdził.
Metropolita białostocki zaznaczył, że duchowni i świeccy katecheci archidiecezji „mają ogromny potencjał i możliwości, ale ich wykorzystanie zależy od działania Ducha Świętego w konkretnym człowieku”.
Dostrzegając znaczenie i rangę naukowych spotkań duchownych i świeckich katechetów archidiecezji, hierarcha zaznaczał, że choć ważne są rozważania teoretyczne i określanie celów, to jednak muszą być one przekładane na codzienne życie, stając się powszednim wyrazem wiary. Życzył, aby w Nowym Roku to spotkanie przynosiło wszystkim zgromadzonym spodziewane owoce w posłudze, pracy i życiu.
W programie Zjazdu znalazły się wykłady bp. Jerzego Mazura „Świadectwo, jako zawsze aktualna misja” i ks. prof. dr. hab. Marka Chmielewskiego „Misyjność jako istotny wymiar duchowości katolickiej”.
W pierwszym wystąpieniu bp Mazur wskazał na biblijne korzenie nakazu Chrystusa: „Idźcie i głoście”. Wyjaśniał, że w Starym Testamencie tymi „głosicielami” posłanymi przez Boga byli prorocy, później przez Ojca posłany był Jezus Chrystus, a teraz wezwany do głoszenia Ewangelii jest każdy chrześcijanin.
Przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Misji zaznaczał, że pierwszą i podstawową formą misji jest świadectwo życia każdego chrześcijanina. „Bądźmy świadkami obecności Boga, aby każdy mógł jej doświadczyć” – apelował zwłaszcza do osób świeckich, którzy działając we wspólnocie Kościoła łatwiej mogą dotrzeć do środowisk znajdujących się na jego „obrzeżach”. Odwołując się do nauczania ostatnich papieży, zwłaszcza św. Jana Pawła II, mówił, że za misje odpowiedzialny jest każdy wierzący.
Według prelegenta trzema podstawowymi środowiskami realizowania tego misyjnego posłannictwa są parafia, szkoła i rodzina. Parafia jest podstawową przestrzenią „misyjnego nawrócenia”, dlatego dobrze, aby duszpasterze wykorzystywali każdą okazję, nie czekając na zainteresowanie czy inicjatywę wiernych. Uczącym katechetom podpowiadał konkretne formy zaangażowania dzieci i młodzieży na rzecz misji możliwe do zrealizowania w szkołach. Jednak – jak twierdził – podstawowym miejscem wychowania do misji „ad intra” i „ad gentes” jest rodzina.
Ks. prof. Marek Chmielewski w swoim wystąpieniu podkreślił, że duchowość wyróżnia człowieka spośród całego stworzonego przez Boga świata, jest szczególnym wymiarem jego egzystencji, co oznacza „otwarcie na tajemnicę i nastawienie personalistyczne”.
Prelegent apelował o właściwe używanie słowa „duchowość”, które w znaczeniu ogólnym jest właściwą człowiekowi, jako istocie rozumnej i wolnej, zdolnością do przekraczania siebie - autotranscendencji. „Jednak w zależności od tego, ku czemu zwraca się serce człowieka, należy dookreślić, o jakiej duchowości w danym przypadku mówimy. By uniknąć nieporozumień, ważne jest dookreślić, aby temu słowu zawsze towarzyszył przymiotnik” – wyjaśniał. Rozróżniał pomiędzy rozmaitymi rodzajami duchowości, wskazując na ich odmienną koncepcję Boga, człowieka i świata.
Ksiądz profesor stwierdził, że słowem „duchowość” współcześnie nazywa się zarówno praktykę życia duchowego, jak i poznawanie praw nim rządzących, a więc studium teologii. „Każdy człowiek posiada życie wewnętrzne jako własne bogactwo osobowe. Gdy je świadomie angażuje w poszukiwanie transcendencji, Absolutu, czy jakkolwiek pojętej Wartości najwyższej, mówimy o duchowości, którą należy dookreślić. Gdy zaś punktem odniesienia jest Bóg trójosobowy, objawiający się w Jezusie Chrystusie mocą Ducha Świętego, wówczas mówimy o życiu duchowym w najściślejszym sensie” – mówił i dodał, że jego główną cechą jest chrystocentryzm.
Wymieniając cechy duchowości misyjnej mówił o radości, „miłości apostolskiej na miarę Chrystusa”, dążeniu do świętości, które przejawia się w byciu „człowiekiem modlitwy i człowiekiem błogosławieństw”.
Na zakończenie konferencji abp Edward Ozorowski podziękował prelegentom, prowadzącemu konferencję ks. dr. Andrzejowi Proniewskiemu, Rektorowi AWSD w Białymstoku i wszystkim uczestnikom spotkania oraz udzielił im pasterskiego błogosławieństwa.