W homilii, zwracając się do katechetów oraz instruktorów polskiego harcerstwa, metropolita białostocki podkreślał, że odpowiedzialność za wychowanie młodego pokolenia każe patrzeć na ich pracę przez pryzmat służby i powołania.

Nawiązując do przypowieści o skarbie, zaznaczał, że tym powierzonym im przez Boga skarbem są tysiące dzieci i młodzieży, których serca, umysły i charaktery mają kształtować w duchu wartości, które stanowią fundament życia chrześcijańskiego i obywatelskiego.

„W świecie, który często promuje łatwe i szybkie rozwiązania, gdzie wartości są relatywizowane, a dyscyplina traktowana jako przeżytek, my musimy iść pod prąd. Wbrew głosom płynącym od zarządzających edukacją, musimy stawiać wymagania – przede wszystkim sobie, ale także tym, których wychowujemy” – mówił abp Guzdek.

„Kochając powierzone wam dzieci, musicie stawiać im granice, uczyć ich odpowiedzialności, dyscypliny i szacunku do siebie i innych. Dzieci potrzebują waszej mądrości, ale także konsekwencji w egzekwowaniu zasad” – apelował do rodziców, katechetom zaś zwracał uwagę na ich niezwykle ważną w przekazywaniu wiary i wiedzy religijnej młodemu pokoleniu rolę.

„Nie wystarczy tylko nauczać, trzeba też wymagać! Wymagać pogłębiania wiedzy, a przede wszystkim autentycznego życia wiarą. To, czego nauczacie, powinno znaleźć odzwierciedlenie w codziennym życiu waszych uczniów. Nie bójcie się stawiać przed nimi wysokich standardów, bo tylko w ten sposób możecie pomóc im wzrastać w wierze i miłości do Boga” – zachęcał.

Przedstawicielom wspólnot harcerskich obecnych na Eucharystii przy okazji trwającego XXXI Ogólnopolskiego Złazu Seniorów i Starszyzny Harcerskiej ZHP metropolita przypominał, że są oni nie tylko nauczycielami, ale także przewodnikami na drodze do dojrzałości. „Aby młody człowiek mógł w pełni rozwinąć swoje możliwości, potrzebuje wyzwań. Musi nauczyć się, że życie wymaga wysiłku, że sukces nie przychodzi łatwo, że czasem trzeba pokonać trudności i iść pod prąd. Stawiajcie przed nimi cele, które wymagają zaangażowania i determinacji. I rozliczajcie ich z wyników, ale zawsze z miłością i zrozumieniem” – prosił.

Wszystkich zaś – rodziców, katechetów oraz druhów – zachęcał do odważnego życia w prawdzie, odrzucania łatwych kompromisów i do stawiania czoła nowym wyzwaniom.

„Jesteśmy wezwani do tego, aby być światłem dla innych, aby być przykładem, jak żyć w zgodzie z wartościami, które wyznajemy. Dlatego trzeba z całą mocą przypominać, że dzieci i młodzież mają prawo do edukacji, która jest wolna od indoktrynacji i manipulacji. Politycy nie mogą narzucać uczniom określonych wartości, ale powinni umożliwiać samodzielne kształtowanie swoich poglądów na podstawie obiektywnej wiedzy” – podkreślał hierarcha.

Stwierdził także, że polityczne czy ideologiczne zmiany w systemie edukacji często mają charakter tymczasowy, ich skutki zaś mogą być długotrwałe. „Wychowanie dzieci i młodzieży to proces, który wymaga stabilności i spójności. Wreszcie nauczyciele powinni mieć swobodę w przekazywaniu wiedzy w sposób, który uważają za najbardziej efektywny i odpowiedni dla swoich uczniów. Upolitycznienie systemu edukacji może prowadzić do krótkoterminowych korzyści dla pewnych grup, ale długoterminowo przyczyni się do wychowawczej porażki” – dodał.

„Niech Wasza praca przynosi błogosławione owoce, a młodzi ludzie, których wychowujecie, niech stają się silnymi, odpowiedzialnymi i wiernymi świadkami Chrystusa w dzisiejszym świecie” – życzył wszystkim abp Guzdek na progu nowego roku szkolnego i katechetycznego.

Podczas wygłoszonej dla katechetów w Centrum Wystawienniczo-Konferencyjnym konferencji, prof. Monika Przybysz z UKSW w Warszawie mówiła o negatywnym wpływie świata cyfrowego na życie i funkcjonowanie dzieci i młodzieży, co często objawia się stresem, pogorszeniem jakości snu, zaburzeniami depresyjnymi, sięganiem po używki, nieumiejętnością budowania relacji, a nawet skutkuje próbami samobójczymi.

Wskazała na konieczność obecności duszpasterzy i katechetów we współczesnych mass mediach i rozeznania w nich, gdyż to one określają dzisiejszy świat i generują emocje, tak pozytywne, jak i negatywne, bazując zarówno na faktach, jak i na pomówieniach.

Tłumaczyła, iż – nie mając do końca wpływu na dokonujące się procesy i zmiany – rodzice, wychowawcy i katecheci mogą jednakże uczyć właściwych postaw wobec nowych mediów, wskazując jak się nimi posługiwać.

Podkreślała, że pomimo zaawansowanych systemów kontroli, nie da się ominąć dostępu do sieci przez dzieci i młodzież, często nieświadomych, że są obserwowani, w jaki sposób korzystają z sieci, urządzeń cyfrowych i treści wideo. Dlatego zwróciła uwagę na potrzebę czujności rodziców, ale także katechetów, gdyż młode pokolenie jest przebodźcowane, żyje w nieustannym rozproszeniu, nie chce i nie potrafi właściwie ocenić wartość docierających do nich informacji.

Profesor Przybysz, odnosząc się do pojawiających się w Kościele kryzysów i podając ich konkretne przykłady, wskazywała na konieczność „myślenia do przodu”, zapobiegania „wycinkowym” przekazom, by uniknąć „kryzysów medialnych”, z których każdy „można przekuć na sukces”, umiejętnie nim zarządzając.

Wobec sytuacji kryzysowej, przed którym staje w Polsce nauczanie religii w szkole, wskazywała na potrzebę jak najbardziej pozytywnego przekazu na temat katechezy oraz szukania przez nauczycieli religii dodatkowych kompetencji, duszpasterzom zaś zwracała uwagę na konieczność alternatywnego nauczania katechezy przy parafiach. Podkreślała także potrzebę profesjonalnego dialogu z innymi, z coraz bardziej zlaicyzowanym światem, przede wszystkim za pośrednictwem emocji, słowa i obrazu, ale również świadectwa.

Na zakończenie dorocznego spotkania katechetów, na progu nowego roku szkolnego, abp Józef Guzdek życzył wszystkim zaangażowanym w katechezę radości i entuzjazmu, oraz prosił o profesjonlizm w nauczaniu religii i odwagę w przepowiadaniu Ewangelii.

Na zakończenie, wraz z bp. Henrykiem Ciereszko udzielił zgromadzonym pasterskiego błogosławieństwa.

Archidiecezjalny Dzień Katechetyczny organizowany przez Wydział Katechetyczny Kurii Metropolitalnej Białostockiej jest stałym punktem formacji duchowej i intelektualnej katechetów w archidiecezji białostockiej. Spotykają się oni na wspólnej Eucharystii, a następnie uczestniczą w konferencji omawiającej aktualne zagadnienia z zakresu nauczania religii w szkole lub katechezy parafialnej.

W archidiecezji białostockiej w nowym roku szkolnym uczyć będzie blisko 400 katechetów, z czego większość to katecheci świeccy.