W homilii Metropolita nawiązał do mającego długą tradycję kultu Matki Bożej Miłosierdzia w białostockiej archikatedrze, który świadczy o dziecięcej postawie wobec Maryi, przywiązaniu do niej i ufności w jej opiekę.
Wskazywał, że największym pragnieniem Maryi jest zaprowadzić wszystkich do swojego Syna Jezusa Chrystusa oraz pomóc otworzyć się, tak jak ona, na Jego obecność. „Maryja najpierw przypomina, że Jezusa trzeba szukać. Potem zaprosić Go i przyjąć do swojego serca. A wreszcie, zacząć formować swoje życie według Jego słowa” - zaznaczał hierarcha.
„Wielu przychodzi do Jezusa, wsłuchuje się w Jego słowa, ale często nie stać ich na nic więcej. Nie stać ich na pozostanie z Jezusem, na umiłowanie Go. Wielu nie ma odwagi, aby formować swoje życia według Jego wskazań, i nie czuje potrzeby, aby żyć Jego przykazaniami i Jego nauką. Niejeden też wysuwa zarzuty pod adresem Jezusa, że (…) Jego wymagania są zbyt ciężkie dla współczesnego człowieka, że Jego nauczanie moralne nie pasuje do współczesnego świata… Wielu więc Go opuszcza, ignoruje, nie spotyka Go w Eucharystii. Zdarza się też, że ktoś przyjmuje Go bez wiary, z lekceważeniem, a nawet w grzechu ciężkim” – mówił Abp Wojda, dodając, że swoją postawą Maryja nie tylko daje wspaniały przykład i wzór jak należy przyjmować Jezusa Eucharystycznego, ale też i uczy jak wyrażać naszą gotowość do przyjęcia Go w swoim sercu.
„Za każdym razem, kiedy uczestniczymy w Eucharystii i ją przyjmujemy w swoim sercu, powinniśmy mieć wiarę Maryi, że jest to ten sam Jezus, prawdziwy Bóg i prawdziwy człowiek: kiedyś z Niej zrodzony, teraz obecny pod eucharystycznymi postaciami. Bez tej wiary Eucharystia staje się zwykłym przyjmowaniem białego chleba, spożywaniem zwyczajnego pokarmu. Jeśli zaś przyjmowana jest z wiarą, staje się źródłem prawdziwego zjednoczenia z Jezusem” – tłumaczył.
Arcybiskup stwierdził, że Eucharystii nie można traktować jako czegoś dodatkowego do wielu codziennych spraw i zajęć, ale powinna być najważniejszym momentem dnia, jedynym i niepowtarzalnym spotkaniem z Panem, który przychodzi i daje nam siebie samego jako pokarm. „Wzruszające są świadectwa tych, którzy dzięki Eucharystii przeżyli zesłania, wojny, różne tragedie. W Eucharystii znajdywali moc, bo wierzyli, że w niej Jezus jest żywy” – wskazał.
Pasterz Kościoła białostockiego podkreślał, że Maryja uczy nas wiary, która każe widzieć w Eucharystii Jezusa jako osobę żywą – „Boga pośród nas”. Zauważył, że otwarcie się na Boga i przyjęcie do serca Jezusa stało się dla Niej źródłem niepojętej radości, której nie była w stanie zatrzymać tylko dla siebie, ale pragnęła się tą radością podzielić z innymi.
„Uczestnictwo w Eucharystii, jeśli jest świadome i pełne otwarcia na Jezusa, jest w stanie wywołać również i w nas tę wielką radość. Jeśli nie jest zwykłym rutynowym otwarciem drzwi Jezusowi, przeradza się w coś wyjątkowego. Rozbudza w nas pilne pragnienie, aby Jezusa zanieść innym. Kiedy Go niesiemy z wiarą, inni dostrzegają, że nasze życie jest przepełnione obecnością Boga. Również i my stajemy się wówczas [tak jak Elżbieta] «błogosławieni»” – mówił Abp Wojda.
Zachęcał do wdzięczności Maryi za to, że jest przewodniczką duchową ku Jezusowi i że wciąż przypomina, czym jest Eucharystia. „Dziękujmy, że daje nam zrozumieć, iż Eucharystia to nasze źródło mocy w walce z wszelkimi słabościami, że Eucharystia to droga do zjednoczenia z Bogiem i do świętości. Prośmy Ją, aby pomogła nam dzisiaj spotkać w Eucharystii Jezusa i zakosztować prawdziwej Jego radości” - zakończył.
W dorocznej nowennie przed uroczystością patronalną uczestniczą biskupi, kapłani, seminarium duchowne, osoby konsekrowane oraz liczni pielgrzymujący do sanktuarium Matki Bożej Miłosierdzia w archikatedrze mieszkańcy poszczególnych dekanatów i parafii archidiecezji wraz ze swymi duszpasterzami.
Tegoroczna Nowenna przebiega pod hasłem „Maryja - Niewiasta Eucharystii”. Swoją tematyką nawiązuje ona do Programu duszpasterskiego Kościoła w Polsce na rok 2019/2020 „Wielka tajemnica wiary”. Kazania będą głosić m. in. kapłani odpowiedzialni za wspólnoty, ruchy i stowarzyszenia katolickie.
W ramach nowenny 8 listopada przeżywany będzie Dzień Małżeństw i Rodzin, 9 listopada - Dzień Młodzieży zwany „Dniem u Mamy”, w niedzielę 10 listopada - Dzień Życia Konsekrowanego, zaś w czwartek, 14 listopada - Dzień Kapłanów oraz Liturgicznej Służby Ołtarza,
W dniu zakończenia Nowenny, w uroczystość Najświętszej Maryi Panny Matki Miłosierdzia, uroczystą Mszę św. o godz. 18.00 poprzedzi modlitwa różańcowa, prowadzona przez Koła Żywego Różańca z całej archidiecezji. Podczas uroczystej Eucharystii pod przewodnictwem metropolity białostockiego homilię wygłosi abp Wacław Depo, metropolita częstochowski.
Kult Ostrobramskiej Matki Miłosierdzia przeniósł z Wilna do Białegostoku Metropolita Wileński, Abp Romuald Jałbrzykowski. Zmuszony do wyjazdu z Wilna, osiadł przy kościele farnym, późniejszej prokatedrze w Białymstoku. Już jesienią 1945 r. Arcybiskup zapoczątkował Nowennę Opieki Matki Bożej Ostrobramskiej. Po nim kult Maryi w Ostrobramskim wizerunku podtrzymywali jego następcy: Bp Henryk Gulbinowicz i Bp Edward Kisiel. Po utworzeniu archidiecezji białostockiej w 1991 r., Abp Kisiel wybrał Ostrobramską Matkę Miłosierdzia na patronkę arcybiskupstwa. Jan Paweł II w 1993 r. zezwolił na koronację obrazu. Odbyła się ona 5 czerwca 1995 r.
W przyszłym roku upłynie 25 lat od tamtego wydarzenia. W związku z tym powstała inicjatywa wzniesienia nowego ołtarza dla tego obrazu, który będzie godny rangi diecezjalnego sanktuarium i wpisywać się będzie stylowo w wystrój i architekturę świątyni.
