Na Mszy św. zgromadzili się przedstawiciele białostockiej oświaty: władze oświatowe, dyrektorzy szkół i przedszkoli, nauczyciele, kapłani, katecheci, uczniowie i zaproszeni goście, którzy modlili się w intencji szkolnictwa w Polsce.

W homilii ks. dr Bogdan Skłodowski, dyrektor Wydziału Katechetycznego Kurii Metropolitalnej Białostockiej, nawiązał do liturgicznego wspomnienia NMP Wspomożycielki Wiernych. Cytując św. Jana Bosko, kapłana i wychowawcę, a zarazem promotora kultu Maryi Wspomożycielki Wiernych, kaznodzieja podkreślał, że „nasze czasy potrzebują szczególnej opieki Matki Bożej, a Kościół Chrystusa Jej szczególnej pomocy”, również w sprawach wychowania młodego pokolenia. „Maryja Wspomożycielka nie szczędzi pomocy”, mówił ks. Skłodowski, podając przykłady z historii powszechnej i historii Polski świadczące o potędze macierzyńskiej opieki Maryi. „Kościół zawsze był świadomy komu zawdzięcza tę pomoc, mianowicie, że zawdzięcza ją wstawiennictwu Maryi Wspomożycielce” - skonkludował kaznodzieja.

Na zakończenie homilii ks. Skłodowski odczytał fragment Aktu zawierzenia naszej Ojczyzny Królowej Polski, napisanego z okazji jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski, wzywając zgromadzonych do modlitwy w intencji białostockiej i polskiej oświaty: „Oddając się dzisiaj Tobie, Bogurodzico i nasza Matko, jesteśmy pewni, że w ten sposób jak najlepiej zabezpieczymy całą naszą chrześcijańską, osobistą i narodową przyszłość. Jesteśmy przekonani – podobnie jak nasi ojcowie – że Ty, o Bogurodzico Maryjo, jesteś dla każdego z nas przedziwną pomocą i obroną na drogach chrzcielnej wierności Chrystusowi, naszemu Zbawicielowi”.

Po zakończeniu Mszy św. uczestnicy konferencji udali się do Centrum Wystawienniczo-Konferencyjnego Archidiecezji Białostockiej. Spotkanie rozpoczęło się występem Międzyszkolnego Chóru Żeńskiego przy III LO im. K.K. Baczyńskiego w Białymstoku pod kierunkiem Anny Olszewskiej oraz Zespołu Muzyki Dawnej „Ars Decorum” z Domu Kultury „Śródmieście” pod kierunkiem Joanny Mytnik.

Po powitaniu gości głos zabrali Abp Edward Ozorowski, Metropolita Białostocki i reprezentująca prezydenta Białegostoku Lucja Orzechowska, dyrektor Departamentu Edukacji Urzędu Miejskiego w Białymstoku, którzy pogratulowali organizatorom podjętej inicjatywy i podzielili się własną refleksją, koncentrując się na temacie konferencji.

Uczestnicy spotkania wysłuchali trzech referatów. Ks. dr Tadeusz Kasabuła z Białegostoku przedstawił wykład na temat: „Drogi przenikania chrześcijańskiej kultury europejskiej na ziemie piastowskie, czyli o następstwach chrztu Mieszka I raz jeszcze”. Prelegent podkreślił, że „przyjęcie chrztu wprowadziło Polan do grona ludów cywilizowanych i dawało formalnie równoprawny status w ramach wspólnoty chrześcijańskiej, obejmującej w X stuleciu rozwinięte kraje Europy”. Zaznaczał, że z chrześcijaństwem wiązało się przyjęcie wyższej kultury i głębszej wiedzy. Wskazywał na konkretne aspekty nowej kultury, m.in. pierwsze ośrodki nauki przy katedrach, rolę zakonów, kulturę rycerską, pismo, przemiany w sferze życia moralnego i obyczajów.

Drugi prelegent, dr hab. Jacek Chachaj z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, kontynuował myśl przedmówcy, przedkładając temat: „Rozwój szkolnictwa w Polsce w średniowieczu”. Zwrócił uwagę, że szkolnictwo w sposób naturalny było domeną Kościoła. Omówił m.in. rozwój sieci szkół katedralnych, kolegiackich i parafialnych, wychowanie stanowe (rycerskie, mieszczańskie i chłopskie) oraz powstawanie uniwersytetów.

Trzecim prelegentem był ks. dr Andrzej Paweł Bieś – jezuita z Akademii Ignatianum w Krakowie. Tematem jego wystąpienia była „Rola jezuitów w dziejach edukacji polskiej”. Ks. Bieś podkreślał, że dla jezuitów „wiedza i pobożność idą w parze”. Prelegent omówił m.in. rozwój placówek jezuickich w granicach Rzeczpospolitej oraz jezuicki system nauczania. Wyjaśniał, że obok szkół jezuici organizowali i prowadzili także inne instytucje edukacyjno-wychowawcze, m.in. internaty, alumnaty papieskie, seminaria duchowne, bursy muzyczne, seminaria nauczycielskie, konwikty szlacheckie i kolegia szlacheckie.

Część naukową konferencji zakończył panel dyskusyjny z udziałem prelegentów, prowadzony przez nauczyciela historii z I LO w Białymstoku mgr. Marka Dawidziuka, podczas którego prelegenci nawiązywali do współczesnej sytuacji szkolnictwa w Polsce oraz zachodzących przemian społeczno-politycznych. Spotkanie okolicznościowe przy kawie umożliwiło kontynuację dyskusji poza aulą konferencyjną.

Konferencja „Edukacja w Polsce od Chrztu Mieszka I do teraźniejszości” wpisała się w szeroką panoramę obchodów jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski. Stała się okazją do refleksji nad rozwojem edukacji jako jednym z owoców chrztu Mieszka I oraz do odkrycia na nowo znaczącej roli, jaką Kościół w dziejach edukacji pełnił i nadal pełni.