DODATEK JUBILEUSZOWY
Uroczystości Jubileuszowe 1 czerwca 2002 roku stają się okazją do ponownego przeżycia najważniejszych wydarzeń z dziejów naszego Kościoła lokalnego. Rocznicę ustanowienia Archidiecezji i Metropolii Białostockiej (w roku 1992) pragniemy przeżywać w kontekście wielowiekowego kultu Matki Bożej Ostrobramskiej w Wilnie, wspominając przede wszystkim koronację Obrazu z Ostrej Bramy (w roku 1927), jak również poświęcenie kaplicy (w roku 1977) i koronację Obrazu Matki Miłosierdzia z Białostockiej Katedry (w roku 1995). Niezmiernie ważnym punktem odniesienia na naszej chrześcijańskiej drodze pozostaje na zawsze obecność wśród nas i nauczanie Ojca Świętego Jana Pawła II podczas jego pamiętnej wizyty w Białymstoku 5 czerwca 1991 roku. W ramach tegorocznych nabożeństw majowych staraliśmy się przypomnieć wymowę tych wydarzeń historycznych. Opracowane zostały specjalne czytanki, których fragmenty publikujemy poniżej. Serdecznie dziękuję P.T. Autorom za podjęcie trudu współpracy i wyrażenie zgody na publikację fragmentów czytanek w Dodatku Jubileuszowym. Uroczystości rozpoczną się w piątek, 31 maja 2002 roku o godz. 9.00 w kościele św. Wojciecha w Białymstoku, sesją naukową poświęconą wielkim wydarzeniom lat 1991-1992 w Kościele białostockim. Końcowym akcentem przeżywanego Jubileuszu będzie Uroczysty Apel Jasnogórski w dniu 11. rocznicy pobytu Ojca Świętego w Białymstoku, czyli we środę, 5 czerwca 2002 roku, o godz. 21.00. Na to modlitewne spotkanie przy Ołtarzu Papieskim (przy ul. Radzymińskiej) zaprasza Kustosz Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Białymstoku. Ks. Roman Balunowski
PROGRAM UROCZYSTOŚCI JUBILEUSZOWYCH DZIESIĘCIOLECIA ARCHIDIECEZJI BIAŁOSTOCKIEJ SIEDEMDZIESIĘCIOPIĘCIOLECIA KORONACJI OBRAZU MATKI BOŻEJ OSTROBRAMSKIEJ W WILNIE BIAŁYSTOK, SOBOTA, 1 CZERWCA 2002 16.30 Nieszpory w kościele św. Rocha 17.00 Procesja Maryjna z kościoła św. Rocha do Katedry. Uczestniczą delegacje wszystkich parafii Archidiecezji Białostockiej 18.00 Uroczysta Msza Święta koncelebrowana przed Katedrą 21.00 Apel Jasnogórski w Katedrze
Z DZIEJÓW ARCHIDIECEZJI BIAŁOSTOCKIEJ W tym roku dziękujemy Bogu za dziesięć lat Archidiecezji i Metropolii Białostockiej. Ustanowił je Ojciec Święty Jan Paweł II, który bullą Totus Tuus Polonie Populus z dnia 25 marca 1992 roku dokonał reorganizacji administracji kościelnej w Polsce: utworzył nowe diecezje i metropolie, potwierdził już istniejące, określił granice wszystkich diecezji i ich przynależność metropolitalną. W wyniku tej reorganizacji Białystok, który od zakończenia II wojny światowej był tymczasową stolicą biskupią, a od 5 czerwca 1991 roku siedzibą biskupa diecezjalnego, stał się stolicą arcybiskupią. Katedrą Arcybiskupa Metropolity Białostockiego została ustanowiona dotychczasowa Katedra Biskupa Białostockiego pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, popularnie nazywana kościołem farnym. Pierwszym Arcybiskupem Metropolitą Białostockim został ówczesny Biskup Białostocki (od roku 1991), a wcześniej (w latach 1976-91) Administrator Apostolski Archidiecezji w Białymstoku, Edward Kisiel. Ks. Andrzej Kakareko
Z DZIEJÓW KULTU MATKI BOSKIEJ OSTROBRAMSKIEJ Obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej został namalowany w Wilnie w latach 1620-1630 według pierwowzoru malarza niderlandzkiego Martina de Vosa. W roku 1626 przy Ostrej Bramie został założony klasztor Karmelitów Bosych. Zakonnicy z tego konwentu sami zaczęli czcić ten obraz oraz szerzyć jego kult wśród wiernych. Dzięki zabiegom karmelitów magistrat miasta przekazał im opiekę nad obrazem i pozwolił na zbudowanie na bramie specjalnej kaplicy. Po jej ukończeniu, w roku 1672, bardzo uroczyście umieszczono wizerunek w kaplicy na Bramie. Wkrótce po odzyskaniu niepodległości pomyślano o koronacji obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej. Metropolita Wileński, Arcybiskup Romuald Jałbrzykowski w czasie swojej wizyty w Rzymie w początkach roku 1927 uzyskał pozwolenie na koronację. Uroczystości koronacyjne odbyły się 2 lipca 1927 roku. Koronacja ta była hołdem złożonym Matce Miłosierdzia, wyrazem wdzięczności za łaski, jakich doznano tu w ciągu wieków oraz podkreśleniem ciągłości i aktualności kultu Madonny Ostrobramskiej. Kult Ostrobramskiej Matki Miłosierdzia na wzór wileński przeniósł do Białegostoku, do obecnej katedry, Arcybiskup Romuald Jałbrzykowski, Metropolita Wileński. Zmuszony do wyjazdu z Wilna, osiadł przy kościele farnym w Białymstoku i stąd zarządzał Archidiecezją. W kilka miesięcy po przyjeździe, jesienią 1945 roku, zapoczątkował Nowennę Opieki Matki Boskiej Ostrobramskiej. Przywiózł on ze sobą z Wilna kopię Madonny Ostrobramskiej. Biskup Edward Kisiel, w związku z 50-leciem koronacji Obrazu Ostrobramskiego, przygotował specjalną kaplicę Ostrobramskiej Matki Miłosierdzia w białostockiej prokatedrze. W kaplicy tej umieszczono wierną kopię Madonny z Ostrej Bramy, namalowaną przez znaną malarkę wileńską Łucję Bałzukiewicz w Wilnie w 1927 roku. Kopia ta ma znaczną wartość artystyczną. Jest namalowana na płótnie. Wielkością jest prawie identyczna z oryginałem. Obraz i kaplicę poświęcił Kardynał Karol Wojtyła, Arcybiskup Metropolita Krakowski. Miało to miejsce 27 listopada 1977 roku, w czasie ogólnopolskich uroczystości z okazji 50-lecia koronacji wileńskiego wizerunku Madonny Ostrobramskiej. Troska o koronację spoczęła na Arcybiskupie Metropolicie Białostockim Stanisławie Szymeckim. Królewski diadem został poświęcony przez Ojca Świętego w Rzymie 12 marca 1995 roku. Wtedy to Papież Jan Paweł II do pielgrzymów białostockich, którym przewodniczył Arcybiskup Stanisław Szymecki, powiedział: Wasze Białostockie Sanktuarium w Bazylice Katedralnej jest w jakimś sensie przedłużeniem i kontynuacją tego wielkiego doświadczenia wiary, które w Ostrej Bramie ma swój początek. Uroczystości koronacyjne miały miejsce w dzień Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła, 5 czerwca 1995 roku, w IV rocznicę wizyty Ojca Świętego w Białymstoku, w obecności blisko 30 biskupów, licznie zgromadzonych kapłanów, prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy oraz ogromnych rzesz wiernych. Ks. Tadeusz Krahel
Z NAUCZANIA PAPIEŻA JANA PAWŁA II W BIAŁYMSTOKU - refleksje Ojciec Święty zachęca nas, abyśmy w swoich dążeniach do ukształtowania nowej rzeczywistości, nowych układów gospodarczych nie próbowali iść na skróty, z pominięciem drogowskazów moralnych. Cóż bowiem za korzyść odniesie człowiek mówi Chrystus w Ewangelii choćby cały świat zyskał, a na swej duszy szkodę poniósł? (Mt 16,26). Jeżeli przy realizowaniu tej nowej rzeczywistości będziemy przestrzegali skrupulatnie zasady sprawiedliwości; jeżeli każdy będzie się liczył nie tylko z interesem własnym, ale również z interesem społecznym; jeśli w działaniach nie zabraknie troski o najuboższych i najbardziej potrzebujących wówczas Pan Bóg z pewnością będzie błogosławił naszym wysiłkom i Polska nie tylko dopracuje się dobrobytu, ale i atmosfera wzajemnych stosunków międzyludzkich stanie się zdrowsza i bardziej ludzka. Ks. Dariusz Wojtecki
Świętując pamiątkę odwiedzin papieskich i beatyfikacji Bolesławy Lament, uczmy się od niej budowania mostów między Wschodem a Zachodem, między tradycją a współczesnością. Uczmy się jedności w Kościele, w Ojczyźnie, w rodzinach, we wspólnotach, w sąsiedztwie, w miejscach pracy, w szkołach. Uczmy się życia w miłości, abyśmy wszyscy mogli napełnić się pokojem w wieczerniku Bożego Słowa i łączyć się wspólnym łamaniem jednego chleba. S. Adriana Gronkiewicz
Słowa Piotra naszych czasów, wypowiedziane podczas nabożeństwa ekumenicznego w prawosławnej katedrze w Białymstoku są wezwaniem do dialogu w prawdzie, szczerości i miłości, i wskazaniem ich jako jedynej drogi ku pojednaniu. Powracając do treści papieskiego nauczania podczas wizyty w naszej Archidiecezji zjednoczmy, jak pragnął Jan Paweł II, wysiłki i dążenia (...), aby w duchu Ewangelii kształtować chrześcijańską współpracę i współdziałanie pomiędzy dwoma Kościołami również w naszej Ojczyźnie, zachowując i rozwijając bogactwo własnej tradycji duchowej, liturgicznej, narodowej. Ks. Radosław Kimsza
Niezależnie od kontekstu czasów prawdą jest, że życie wiernych jako wspólnoty uczniów Chrystusa powinno być skutecznym środkiem zbawienia. Wszędzie, gdzie istnieje i działa Kościół, działa nie tylko człowiek ale obecny jest w tym działaniu Duch Święty, który umacnia chrześcijan do wypełniania zbawczego posłannictwa Chrystusa. Ks. Andrzej Proniewski |