W artykule pragnę ukazać liturgię jubileuszu podczas Mszy św., poza Mszą św. oraz obrzęd błogosławienia małżonków i inne rocznice niż. 25, 50 i 60.

Została przewidziana jednakowa liturgia dla jubilatów obchodzących 25, 50 lub 60 rocznicę swojego małżeństwa. Podczas liturgii 50 rocznicy małżeństwa przewidziano poświecenie krzyży dla jubilatów i wręczenie im ich. Obecnie krzyże nie mają mieć kształtu laski ( jako wsparcia na stare lata). Mogą być wykonane tak, aby można je było zawiesić na szyi jubilatów, na ścianie lub w formie plakietki. Można na nich umieścić odpowiedni napis.

W liturgii jubileuszowej rozróżniamy: obrzędy wstępne, liturgię słowa, odnowienie ślubowania, liturgię eucharystyczną i zakończenie obrzędów.

Przed rozpoczęciem liturgii należy wszystko dobrze przygotować: sam przebieg obrzędów, szaty, księgi liturgiczne oraz wyznaczyć tych, którzy będą wykonywali pewne funkcje, jak np. lektora, psałterzysty.

Wolno zorganizować procesjonalne wejście jubilatów, którym towarzyszą ich dzieci, wnuki i prawnuki, jeżeli nie byłoby to zbyt dla nich uciążliwe. Wtedy od drzwi kościoła idą pierwsi ministranci, celebrans, dalej jubilaci w otoczeniu rodziny. Procesji wejścia towarzyszy odpowiednio dobrany śpiew wykonywany przez wszystkich uczestników liturgii. Gdy jest zwykłe wejście do ołtarza, jubilaci od razu zajmują miejsca w klęcznikach. Mszę św. zaczyna się jak zwykle od znaku krzyża i pozdrowienia, ma być słowo wstępne, akt pokutny, hymn Chwała na wysokości Bogu (jeśli przepisy liturgiczne na to pozwalają) i modlitwa zwana kolektą.

Celebruje się ją, jak w każdej Mszy św. Dobrze, gdy są trzy czytania. Czytania, psalm responsoryjny. Modlitwę powszechną, jeśli to możliwe, niech wykonują dzieci lub wnuki jubilatów albo ktoś inny z rodziny lub z grona przyjaciół. Celebrans wygłasza homilię o znaczeniu jubileuszu i samego sakramentu małżeństwa. Po homilii śpiewa się hymn O Stworzycielu, Duchu przyjdź.

Po hymnie celebrans podchodzi do jubilatów i wspominając ich ślub wzywa do odnowienia przyrzeczeń małżeńskich i podania sobie prawych dłoni, które związuje stułą. Następnie zadaje jubilatom trzy pytania dotyczące ich woli dalszego kontynuowania życia w małżeństwie według woli Chrystusa i nauki Kościoła, na co jubilaci trzykrotnie odpowiadają. Dialog kończy się prośbą celebransa do Boga, aby swoim błogosławieństwem umocnił jubilatów, po czym usuwa stułę z rąk jubilatów. W czasie 50 rocznicy poświęca krzyże, kropiąc je wodą święconą i wręcza je jubilatom. Ma miejsce teraz Modlitwa powszechna i (w niedzielę i uroczystości) po tej modlitwie - wyznanie wiary.

Odprawia się ją jak zwykle. Po modlitwie Ojcze nasz (opuściwszy modlitwę Wybaw nas) celebrans odmawia modlitwę dziękczynno-błagalną nad jubilatami. Przekazuje się znak pokoju według miejscowych zwyczajów. Jubilaci mogą przyjąć Komunię św. pod postacią chleba i wina. Po Komunii św. jako dziękczynienie proponuje się śpiew Pieśni Maryi Uwielbiaj, duszo moja lub Ciebie Boga wysławiamy.

Celebrans może teraz złożyć gratulacje i życzenia jubilatom oraz zachęcić, aby jak przy ślubie, polecili dalsze swoje lata małżeństwa opiece Matki Bożej przed Jej obrazem lub ołtarzem. Uroczyste błogosławieństwo wraz z rozesłaniem kończy liturgię jubileuszową w czasie Mszy św.

Wydaje się, ze liturgię jubileuszu poza Mszą św. należałoby sprawować wówczas, gdy jeden z małżonków byłby innego wyznania chrześcijańskiego, szczególnie członkiem wspólnoty protestanckiej (protestanci nie mogą w sposób pełny uczestniczyć w naszej Mszy św.) lub nieochrzczoną.

Obrzędy wstępne mają podobny przebieg. Może być dłuższe wprowadzenie od drzwi do ołtarza, gdzie jubilaci idą za kapłanem w otoczeniu swojej rodziny. Towarzyszy procesji odpowiedni śpiew. Po znaku krzyża i słowie wstępnym rozpoczyna się liturgia słowa, jak poprzednio z obowiązkowo wygłoszoną homilią, po której następuje hymn do Ducha Świętego. Odnowienie ślubowania ma identyczny przebieg, jak podczas Mszy św. Po Modlitwie powszechnej celebrans od sedilii idzie do ołtarza i tam odmawia modlitwę dziękczynno-błagalną nad jubilatami. Śpiewa się teraz kantyk Uwielbiaj duszo moja lub hymn Ciebie Boga wysławiamy. Po złożeniu gratulacji i życzeń celebrans uroczyście błogosławi jubilatów i wszystkich zebranych, kończąc w ten sposób liturgię jubileuszową.

Kościół wprowadzając ten obrzęd ma świadomość, że małżonkowie zawsze, szczególnie zaś w kolejne rocznice zawarcia przez nich związku małżeńskiego, winni Bogu dziękować i prosić o odnowienie łaski przyjętego przez nich sakramentu, tzn. Bożej pomocy koniecznej do prawidłowego realizowania powołania małżeńskiego. Obrzęd ten związany jest ze Mszą św. Mamy tu na myśli formularz mszalny w rocznicę zawarcia związku małżeńskiego lub dziękczynny. Jeżeli przepisy liturgiczne nie pozwalają na wyżej wspomniane formularze, celebruje się Mszę św. z przypadającego dnia. Wypadałoby wygłosić homilię związaną z rocznicą małżeństwa. Po homilii ma miejsce Modlitwa powszechna, na zakończenie której celebrans odmawia specjalną modlitwę dziękczynno-błagalną w intencji małżonków przeżywających kolejną rocznicę zawarcia przez nich małżeństwa. Tekst Modlitwy powszechnej wraz z modlitwą dziękczynno-błagalną bierze się z pierwszego tomu Księgi błogosławieństw. Uroczyste końcowe błogosławieństwo mszalne wraz z rozesłaniem kończy obrzęd.

Należałoby zachęcać małżonków, aby prosili o Mszę św. ze specjalnym błogosławieństwem w kolejne rocznice zawarcia przez nich związku małżeńskiego.

Ks. Stanisław Hołodok