Zgodnie ze wskazaniami Konstytucji o Liturgii świętej w rytuale zaznaczono, że w liturgii małżeństwa (podczas Mszy Świętej lub poza nią) "powinny występować zasadnicze elementy, a mianowicie: liturgia słowa, która uwydatnia znaczenie chrześcijańskiego małżeństwa w dziejach zbawienia oraz jego zadania i obowiązki dotyczące uświęcenia małżonków i dzieci; zgoda zawierających umowę małżeńską, o którą asystujący (kapłan lub diakon) pyta i którą przyjmuje; czcigodna modlitwa, w której prosi się o błogosławieństwo Boże dla oblubienicy i oblubieńca; Komunia eucharystyczna obojga i pozostałych uczestników. Ona jest głównym źródłem dla ich miłości i dzięki niej wchodzą we wspólnotę z Bogiem i z bliźnimi" (OSM III nr 35).

Każdy ślub katolicki we Mszy lub poza nią składa się z czterech części: obrzędów wstępnych, liturgii słowa, liturgii sakramentu i zakończenia obrzędu.

Obrzędy wstępne rozpoczynają się tak jak w każdej Mszy Świętej z udziałem wiernych. Podczas śpiewu na wejście kapłan wraz z ministrantami może pójść do drzwi kościoła i tam powitać nowożeńców, świadków i osoby im towarzyszące, wyrażając radość Kościoła z faktu, że odbędzie się ślub i że nowa rodzina zapoczątkowuje swoje istnienie. Następuje teraz procesja do ołtarza. Idą najpierw ministranci, ksiądz, za nim młoda para, świadkowie i pozostali uczestnicy orszaku ślubnego. Może być tak również (bez procesji), że nowożeńcy wraz ze świadkami przed rozpoczęciem Mszy Świętej zajmą miejsce przed ołtarzem (klęczniki i krzesła). Po znaku krzyża i mszalnym pozdrowieniu kapłan wprowadza obecnych w kościele do liturgii, zachęcając do modlitwy w intencji nowożeńców. Radosny charakter powitania eliminuje akt pokutny. Może być, zgodnie z przepisami, hymn "Chwała na wysokości Bogu".

W Liturgii słowa powinny być trzy czytania biblijne i obowiązkowo wygłoszona homilia, w której należy przypomnieć znaczenie małżeństwa, rodziny i ludzkiej miłości. Głoszący homilę ma wziąć pod uwagę obecnych w kościele innych małżonków i zachęcić do modlitwy o odnowienie łaski sakramentu małżeństwa, czyli tej Bożej pomocy potrzebnej w ich wspólnym życiu. Dobrze będzie, jeżeli nowożeńcy, świadkowie lub ktoś z rodziny wykonają czytania, psalm responsoryjny i podadzą intencje modlitwy powszechnej.

Po homilii rozpoczyna się liturgia sakramentu. Kapłan staje przed ołtarzem i narzeczonymi. Następuje dialog celebransa z młodą parą, mianowicie stawia pytania dotyczące dobrowolności zawieranego małżeństwa, bez przymusu; pyta o wolę trwania razem aż do końca życia i o przyjęcie potomstwa jako Bożego daru oraz wychowania go po katolicku. W hymnie do Ducha Świętego prosimy o uświęcenie związku małżeńskiego i łaskę wytrwania narzeczonym oraz o umocnienie ich miłości. Następnie narzeczeni podają sobie prawe dłonie, które kapłan wiąże stułą. Narzeczeni zwróceni do siebie powtarzają za kapłanem słowa przysięgi małżeńskiej. Po złożonej przysiędze kapłan, jako urzędowy świadek Kościoła, potwierdza fakt zawarcia małżeństwa i je błogosławi. Po usunięciu stuły błogosławi się obrączki, które nowożeńcy sobie nakładają jako znak ich miłości i wierności. Czynność ta kończy liturgię sakramentu małżeństwa.

W Liturgii eucharystycznej nowożeńcy mogą nieść dary do ołtarza: chleb i wino. Po modlitwie Ojcze nasz ma miejsce modlitwa błogosławieństwa nowożeńców. Kapłan prosi Boga o błogosławieństwo dla młodej pary, aby byli szczęśliwymi małżonkami, aby doczekali się dzieci i wnuków oraz po zakończeniu ziemskiej wędrówki znaleźli się w domu Ojca w niebie. W czasie tej modlitwy wzywa się także pomocy Ducha Świętego, aby przez Niego związek ten został uświęcony. Nowożeńcy, świadkowie, ich rodzice i krewni mogą przyjąć Komunię Świętą pod dwiema postaciami na znak ściślejszego związku z Chrystusem oraz dla podkreślenia ważności sakramentu małżeństwa w życiu chrześcijan.

Na zakończenie Mszy Święetej kapłan, przewodniczący zgromadzenia liturgicznego, składa młodej parze życzenia i gratulacje. Tradycyjnie poleca się nowożeńcom, aby po zakończeniu liturgii mszalnej pomodlili się przed wizerunkiem Matki Bożej, prosząc Ją o opiekę nad ich młodą rodziną. Uroczyste błogosławieństwo kapłana udzielone nowożeńcom i wszystkim obecnym kończy ceremonię ślubną podczas Mszy Świętej.

Może go sprawować kapłan lub diakon, jeżeli otrzyma pozwolenie od miejscowego ordynariusza i od proboszcza delegację do asystowania i błogosławienia w imieniu Kościoła zawieranemu małżeństwu

Liturgia, jak poprzednio we Mszy Świętej ma podobny przebieg. Jak we Mszy Świętej może być podwójny sposób rozpoczęcia obrzędów, mianowicie procesjonalne przejście do ołtarza lub zajęcie miejsca w klęcznikach przez narzeczonych przed rozpoczęciem ceremonii. Po obrzędach wstępnych ma miejsce Liturgia słowa z obowiązkową homilią i liturgia sakramentu małżeństwa, która kończy się modlitwą powszechną połączoną z modlitwą błogosławieństwa nowożeńców. Nowożeńcy, świadkowie i inni obecni w świątyni mogą przyjąć Komunię Świętą (pod pierwszą postacią). Życzenia i gratulacje celebransa oraz uroczyste błogosławieństwo kończy liturgię. Jak podczas Mszy Świętej zachęca się nowożeńców, ich krewnych i świadków do czynnego udziału w liturgii oraz do polecenia się opiece Matki Bożej młodej rodziny.

Obrzęd ten może mieć miejsce w kościele lub w jakimś innym, godnym miejscu, np. w kaplicy, sali lub w domu prywatnym. Prawodawca dając możliwość innego miejsca niż sakralne, nie chce zmuszać strony niechrześcijańskiej do zawierania małżeństwa w kościele, jeżeli ona sobie tego nie życzyłaby. Obrzęd ten może celebrować kapłan lub diakon. Przebieg liturgii jest podobny, jak poprzednio poza Mszą Świętą. Strona niechrześcijańska w słowach przysięgi może opuścić częściowo lub całkowicie następujący jej fragment: "Tak mi dopomóż, Panie Boże wszechmogący, w Trójcy jedyny i wszyscy święci". Nie udziela się Komunii podczas tego obrzędu. Strona katolicka mogłaby do Komunii Świętej przystąpić przed obrzędem zawarcia małżeństwa.

Ks. Stanisław Hołodok